Tam, gdzie rodzi się innowacja

COMARCH - systemy ERP, ERPInwestycja w innowacje staje się obecnie koniecznością, bez której nie można przetrwać na dynamicznie rozwijającym się rynku. Mają na nim szanse jedynie bardzo nowoczesne produkty, które pojawiają się w krótkich odstępach czasu.
Na całym świecie, również i w Polsce, innowacja zyskuje na znaczeniu. Zaczyna być doceniana i dofinansowywana ze źródeł prywatnych i publicznych. Społeczeństwo informacyjne poszukuje produktów na miarę obecnych czasów – inteligentnych, intuicyjnych i nowoczesnych. W jaki sposób powstają takie produkty? Jakie czynniki sprzyjają innowacji? Co decyduje o wyjątkowości i innowacyjnym potencjale zespołu? Możemy poszukać odpowiedzi na powyższe pytania na przykładzie centrum R&D – komórki prężnie działającej w Sektorze ERP firmy Comarch.

Narodziny innowacji

Innowacja ma swoje początki w obserwacji otaczającego nas świata. Zmierza do zgłębienia i zrozumienia przedmiotu rozwiązania oraz problemów, na jakie potencjalny użytkownik może się natknąć w czasie korzystania z produktu czy usługi. Wbrew powszechnej opinii innowacja nie jest efektem pojedynczej, genialnej myśli, która rodzi się podczas rozmyślań pod prysznicem. Należy więc obalić mit samotnego geniusza pracującego w zaciszu. Niewątpliwie jest to scenariusz możliwy, ale prawdziwym źródłem innowacji są wspaniałe zespoły. Procesowi tworzenia innowacyjnych pomysłów, rozwiązań i produktów towarzyszą godziny spotkań i burz mózgów, wiara w sukces oraz pełne zaangażowanie całego zespołu.

Prototypy

Prototyp jest podstawowym elementem procesu innowacji. A właściwie jest nim seria kolejno powstających prototypów, będących swoistą materializacją pomysłów czy idei. Budowa prototypu dostarcza nowej wiedzy i doświadczenia przydatnego przy tworzeniu kolejnych projektów. Na drodze do ostatecznego efektu zostają przetestowane różne techniki i podejścia. W centrum R&D firmy Comarch powstają m.in. prototypy interfejsu użytkownika. Do tego celu wykorzystywane są takie narzędzia, jak np. Microsoft Expression Blend z funkcjonalnością Sketchflow. Stosunkowo niewielkim wysiłkiem można otrzymać funkcjonalny i przyjaźnie wyglądający prototyp zapraszający użytkownika aplikacji do interakcji. Eksperymenty z prototypem pozwalają na wcielenie się w przyszłego użytkownika, poznanie jego motywacji, odczuć, emocji czy reakcji. Nic nie przyniesie więcej informacji niż obejrzenie produktu „w akcji”. Nawet najbardziej zaawansowane procesy myślowe nie doprowadzą do przeanalizowania wszystkich możliwości – wynika to po prostu z ograniczeń naszego intelektu. Interakcja pozwala tu na lepsze zrozumienie istoty problemu, dobrych oraz złych stron prototypu, często prowadzi do zmiany nastawienia, a nawet do odrzucenia aktualnego kierunku prac i obrania nowej drogi.

Praca nad produktami

Zadowolenie użytkownika i radość, jaką daje korzystanie z nowych produktów, są jednymi z nadrzędnych celów towarzyszących pracom badawczo-rozwojowym w centrum R&D Sektora ERP. Nowe produkty projektowane są tak, by niemal prowadziły użytkownika za rękę, a nawet sugerowały mu możliwe kolejne kroki. Intuicyjne produkty to takie, do których nie potrzebna jest żadna instrukcja obsługi. Same w sobie są instrukcją – same się objaśniają i opisują. Co więcej, dobry produkt to taki, z którym dobrze się pracuje, który zachęca do interakcji, eksperymentowania i eksplorowania jego możliwości. Opracowywanie innowacyjnych produktów wymaga często zmiany w myśleniu, niekonwencjonalnego podejścia do problemu, a nawet odrzucenia istniejących wzorców czy rozwiązań w celu poszukiwania nowej jakości. Na pierwszy rzut oka takie działanie może wydać się odrobinę szalone, lecz kryje się w tym pewna logika. Na przykład nowe, nietypowe pomysły pojawiające się podczas burzy mózgów stymulują i uwalniają w jej uczestnikach wolny, niczym nieskrępowany przepływ myśli. Tutaj leży sedno – umysł wprowadzony w nowy stan, wytrącony z punktu codziennej równowagi, podpowiada nowatorskie rozwiązania. Należy również zauważyć, że w procesie innowacji olbrzymią rolę odgrywa inteligencja emocjonalna. Umiejętności takie, jak zdolność dystansowania się do własnych pomysłów, odrzucenie ich na rzecz innych, zaproponowanych przez członków zespołu, samokrytyka czy nastawienie na zmiany, mają niebagatelny wpływ na tworzenie innowacyjnych produktów. Zmiana powinna być odbierana jako szansa, która prowadzi do dalszej innowacji. Cechą dobrego zespołu jest nastawienie na zmiany, a nawet ich oczekiwanie („Sztuka Innowacji”, Tom Kelly, Jonathan Littman). Z inteligencją emocjonalną łączy się również aspekt ponoszenia porażki i wyciągania wniosków. De facto poniesienie porażki bywa często bardziej pouczające niż odniesienie sukcesu. Analiza przyczyn, które doprowadziły do porażki, niesie ze sobą nową wiedzę.

W poszukiwaniu inspiracji

Innowacja nie zawsze łączy się z tworzeniem nowych rzeczy od podstaw. Częściej jest usprawnianiem istniejących lub łączeniem kilku różnych rozwiązań w jedną całość. Ważne jest dobre rozeznanie w obecnym stanie nauki i technologii oraz posiadanie aktualnej wiedzy w tych dziedzinach. Pracownicy centrum R&D poświęcają swój czas na przeglądanie Internetu, czasopism naukowych, czasopism związanych z designem, czytanie książek z zakresu kognitywistyki, ergonomii czy projektowania interfejsów użytkownika. Inwestycja w wiedzę przynosi praktyczne rezultaty. Analiza obecnego stanu nauki i przemysłu daje rozeznanie w tym, co może być przydatne w dalszych pracach lub co będzie niepotrzebne. Dobre rozwiązania inspirują, są przykładem do naśladowania. Pomysły, które okazały się klapą, są źródłem informacji o tym, czego należy unikać. Przy takiej analizie przydatny bywa zmysł odkrywania szczegółów, które zadecydowały o sukcesie produktu i sprawiły, że cieszy się on popularnością wśród użytkowników.

Innowacyjne zespoły

Centrum R&D tworzy interdyscyplinarny zespół specjalistów. Wśród nich znajdują się pasjonaci technologii, improwizatorzy, eksperymentatorzy i gadżeciarze, którzy z korzystania z dobrodziejstw nowoczesnej techniki czerpią radość i inspirację do tworzenia podobnie pasjonujących produktów. Interesują się oni takimi dziedzinami, jak nowoczesne technologie, wzornictwo przemysłowe, projektowanie interfejsów użytkownika, user experience, grafika komputerowa, elektronika, kognitywistyka czy psychologia. Zdobyte na studiach wykształcenie informatyczne stanowi solidną bazę do pracy w branży IT. Duży nacisk w zespole kładzie się na ciągły rozwój własnych zainteresowań członków teamu i poznawanie nowych technologii. Pracownicy dzielą się między sobą zdobytą wiedzą i doświadczeniem, organizując wewnętrzne miniszkolenia. Wysoka kultura pracy w połączeniu z pasją i panującym entuzjazmem stwarza świetne warunki do kreatywnego myślenia. Czy w takim razie doskonałymi zespołami są tylko takie, które zajmują się najbardziej ekscytującymi projektami? Tom Kelly, dyrektor firmy projektowej IDEO, twierdzi: „Stworzenie znakomitego zespołu jest po części sprawą odpowiedniego nastawienia. Świetne zespoły niekoniecznie muszą rozpoczynać działalność od najbardziej ekscytujących projektów. Odpowiedni zespół i jego lider mogą wygenerować energię w związku z każdym realizowanym w danym momencie zadaniem”. Niestety bywają i takie dni – również w centrum R&D – kiedy prace ogniskują się wokół czynności żmudnych i na pozór nudnych. W takich momentach często padają pytania: „Co może być ekscytującego w realizowanym zadaniu?”, „Co sprawi, że praca stanie się przyjemnością?”, „Co dałoby niesamowitego «powera»?”. Odnalezienie odpowiedzi na te pytania prowadzi do wzrostu zapału i zadowolenia.

Odpowiedni ludzie na odpowiednim miejscu

Świetne zespoły to również takie, w których brak jest tzw. „onych”. Nie padają słowa „oni to zepsuli”, „oni stoją nam na przeszkodzie”. Nie ma rozróżnienia na „nas” i „ich”. Bliskość w zespole jest sprawą kluczową. Zespół R&D w Comarch jest wystarczająco niewielki, by kwitły w nim silne koleżeńskie relacje i przyjaźnie. Panuje wzajemne zaufanie i szacunek zarówno w stosunku do osób, jak i pełnionych przez nie obowiązków. W centrum R&D istnieje płaska struktura organizacyjna, a brak hierarchii sprawia, że wszyscy czują się ze sobą dobrze, niczego nie muszą udawać, niczego ukrywać. Nie istnieje tutaj wyścig szczurów.

Ważne, by grupie przewodziła mądra, empatyczna i zaufana osoba, występująca raczej w roli opiekuna czy partnera niż kierownika rozdzielającego zadania. Osoba ta musi być jednak na tyle charyzmatyczna, by w chwili słabości zespołu potrafiła go zmobilizować do działania lub podjąć decyzję w przypadku jej braku ze strony zespołu.

Od początku swego istnienia centrum R&D otaczają wspaniali, życzliwi, entuzjastycznie nastawieni ludzie z Sektora ERP. Bardzo często przychodzą z genialnymi pomysłami, dzielą się własnymi przemyśleniami. Rozmawiają, inspirują, a co najważniejsze – wyrażają swoją opinię na temat tworzonych produktów, dostarczając tym samym cennej wiedzy. Centrum jest wspierane również przez specjalistówmerytorycznych, którzy wnoszą wiedzę branżową. Przykładem rozwiązania opartego na takiej bardzo konkretnej wiedzy jest aplikacja dla mikro i małych firm – iFaktury24.

W jaki sposób osiągnąć zdumiewające rezultaty?

Natura pracy w centrum R&D wymaga niestandardowego podejścia do problemów. W trudnych koncepcyjnie projektach bardzo dobrze sprawdza się metodyka Scrum, polegająca na krótkich i konkretnych codziennych spotkaniach, tzw. daily Scrum, które usprawniają przepływ informacji na temat postępów w prowadzonych pracach i występujących problemów. Retrospekcje, które służą konstruktywnej krytyce prac zakończonej iteracji, mają miejsce nie częściej niż raz w miesiącu. Są kluczowym elementem podnoszącym jakość prac w zespole. Dodatkowo, gdy zajdzie taka potrzeba, mają miejsce tzw. sesje krytyki, służące przede wszystkim omówieniu słabych stron projektu, nad którym zespół aktualnie pracuje. Każdy z uczestników ma prawo wyrazić swoje zdanie, wskazując słabe strony obecnego rozwiązania. Wnioski ze spotkania zostają spisane i wpisane w tzw. Product Backlog – zestawienie pozostałych do zrealizowania funkcjonalności.

Na co dzień prace realizowane są w dwu-, trzyosobowych miniprojektach. Pracownicy sami decydują, w jakich projektach chcieliby brać udział, i wybierają te najbardziej pasjonujące z ich punktu widzenia. Praca w parach, znana w branży IT pod nazwą „pair-programming”, niesie ze sobą wiele korzyści. Pierwszą z nich jest synergia, dzięki której problem zostaje dogłębnie przedyskutowany, przemyślany, co bezpośrednio przekłada się na wyższą jakość rezultatów.

Należy też dodać, że dzięki wspólnej pracy zadanie może zostać szybciej wykonane. Praca w parach to ciągły ruch, ciągłe postępy – trudniej o impas.

W zadaniach ważne są efekty, dlatego prace rozpoczynane są z wizją końca. W pierwszej kolejności realizowane są sprawy kluczowe, cała reszta schodzi przez moment na drugi plan. Ludzie znacznie sprawniej działają, gdy mają do wykonania jedną, maksymalnie dwie rzeczy jednocześnie. Z tego powodu realizując zadania, pracownicy starają się skupić na wykonywanej czynności tak bardzo, jak to tylko możliwe. Ciekawą, godną polecenia techniką jest „pomodoro technique”, w której w wybranym przedziale czasowym należy realizować tylko i wyłącznie zamierzone zadanie. Po upływie wyznaczonego czasu pojawiają się zamierzone rezultaty, czas też na krótką przerwę przed kolejnym zadaniem. W ramach tej metody możemy też podzielić zadanie większe na mniejsze, łatwiejsze do wykonania części. Ten łatwy zabieg może być pomocny w redukowaniu paraliżującej siły zbyt trudnego zadania do wykonania.

Sklep przyszłości

Wysoko zawieszona poprzeczka w postaci ambitnego problemu w krótkim czasie sprawia, że ludzie mają poczucie wyjątkowości chwili, czują smak zwycięstwa. Przykładem takiego wyzwania było zaprojektowanie i zrealizowanie Sklepu przyszłości – nowatorskiej aplikacji na urządzenie Microsoft Surface. W ciągu niespełna ośmiu dni powstało funkcjonalnie i nowocześnie prezentujące się rozwiązanie, które dzisiaj jest częścią Comarch Retail Innovation Center i prezentowane jest na całym świecie. Projekt dostarczył wielu pozytywnych emocji i zapadł w pamięć zespołu na długi czas.

Potencjał możliwości

Praca nad innowacjami wymaga od pracowników odpowiednich cech charakteru, takich jak wiara w sukces, upór w dążeniu do celu, realizacja marzeń i własnych pomysłów. Wspaniałe zespoły są środowiskiem, w którym rodzi się innowacja. Niemniej jednak nawet najbardziej zaangażowany i kreatywny zespół nie osiągnie sukcesu bez zielonego światła do działania ze strony kierownictwa firmy. Innowacja staje się coraz silniejszym orężem w walce z konkurencją w każdej branży.

Autor: Michał Zyznarski, R&D Comarch
Źródło: www.comarch.pl

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ:


Back to top